Mehmet Cengiz anısına / Rıza Beke*

Av. Mehmet Cengiz, Genel Sekreterliğini yaptığım Çitos-İs sendikamızın, 1976, 77, 78 yıllarında avukatlığını yaptı. 1978 Türkiye İşçi Köylü Partisi (TİKP) Merkez Komitesinde, 1980 darbesinde, Mamak ve Ordu İstihbarat Dil Okulunda 3 yıl birlikte hapis yattık, Vatan Partisi Merkez Karar Kurulunda birlikte görev aldık.

Ordu İstihbarat Dil Okulu Tutukevinde

Doğu Perinçek, Mehmet Cengiz ve diğer arkadaşlar ile

Kutlay-Rıza Beke nikah töreninden bir kare.

Mehmet Cengiz’in, bilge kişiliğinden çok şey öğrenen, şanslılardan biriyim.

Onun meziyetlerini, başta Sn. Genel Başkanımız Doğu Perinçek ve onu tanıyan partimizin yöneticileri anlattılar.

Ben onun, İş Hukuku, sendikacılık, toplu-iş sözleşmesi alanlarındaki önderliğini anlatacağım.

1976 yılında partimizin önderliğinde, Mersin ÇİMSA Çimento Fabrikasında örgütlü olan Çitos-İş Sendikası’nın, sarı sendikacı yönetimini devirerek, işçi önderlerinden oluşan devrimci bir yönetim kurmuştuk. Adana Çimento fabrikasındaki işçilerle de birleşerek, Genel Merkez Yönetimini de sarı sendikacılardan kurtarmıştık.

1976 yılında, mevcut sözleşme süresi bitmiş, yeni sözleşme yapacaktık.

Devrimci bir yönetim olarak, ilk sözleşmemizi yapacaktık. Sınıf sendikacılığının işçi lehine farkını, yapacağımız bu sözleşme ile gösterecektik.

Önceki sözleşme 115 maddeden oluşuyordu. Hemen Av. Mehmet Cengiz’e başvurduk. İşverene teklif edeceğimiz, taslak sözleşmeyi bize hazırladı. Taslak sözleşme 25 maddeden oluşuyordu. Bu kadar fazla madde gereksizdi. Onun deyimiyle “FASAFİSOYDU”. Kendisi gelmeden 25 maddelik taslak büyük yankı bulmuştu. Herkes ilgi ve merakla konuşmaya, tartışmaya başlamıştı. Bu yankı işveren temsilcisine de ulaşmıştı. Bu durum işveren temsilcisini telaşlandırmış. İşveren temsilcisi beni arayarak, “Avukatınız Mehmet Cengiz, 25 maddelik taslak hazırlamış, doğru mu?” diye sordu.

Mehmet Cengiz, daha işin başında,  bilgeliğini konuşturmuş. İşveren temsilcisini telaşlandırmıştı.

Ona göre; “Toplu-İş sözleşmesinin amacı, iş yasasında olan maddeleri tekrar etmek değil, önemli olan;

1-İş Güvenliği,

2-Ücret ve ikramiyeleri,

3-Sosyal haklar maddeleridir.”

Taslağımızın içeriği de, bu şekildeydi. Birinci maddesi iş güvenliği maddesi ve toplu sözleşme görüşmelerine ilişkin kurallardan oluşmaktaydı.

Toplu sözleşme görüşmelerine, sendika adına; Genel Başkan, Genel Sekreter, Genel Başkan Yardımcıları, Şube Başkanı ve yöneticileri, fabrikanın her ünitesinden bir usta olmak üzere 25 kişilik heyet katılacaktır.

Eğer kabul edilmezse sözleşmenin başka hiçbir maddesi görüşülmeyecektir.

İşveren temsilcisi bu öneriye karşı çıktı ve kabul etmedi. Biz de teklifimizde, kararlılık gösterince, GREV  kararı aldık ve astık.

Mehmet Cengiz, 1978 Nisan’ında Mersin Çimsa Fabrikası grevinde Çitos-İş Sendika Yöneticileri ve işçi önderleri ile birlikte.

Mehmet Cengiz’in analizi ve öngörüsü, “kabul edecekler” şeklindeydi.

Nitekim öyle oldu,  25 kişilik bir heyetle, Toplu sözleşme görüşmelerini gerçekleştirdik. Bunun sonucu olarak, çok başarılı bir sözleşme yaptık. Bu uygulama Türkiye’de bir ilkti.

Av. Mehmet Cengiz, bu süreçlerdeki bilgisi, alçak gönüllülüğü, pratik zekası, güler yüzlülüğü, şakacı kişiliği, hep çözüm odaklı önderliğiyle bütün işçilerin güvenini, sevgisini kazanmış, onların gönlünde taht kurmuştu. İşçilerin ortak görüşü “AV. MEHMET CENGİZ VARSA YANLIŞ OLMAZ” şeklindeydi.

1977 Adana Çimento Grevini ve 1978 Mersin Çimsa Grevini başlatmak için, “Şartelleri indirme şeref ve onuru” ona verilmişti.

Mehmet Cengiz, işçilerle Fabrikada, Grev ve direniş çadırlarında, İş Mahkemelerinde, Toplu-İş sözleşmesi görüşmelerinde, bize yol gösterici olacaktır.

Acımız büyük, acımızı kuvvete dönüştürecek, değerlerini yaşatacağız.

Asla unutmayacağız.

*Çitos-İş Sendikası Eski Genel Sekreteri