Cari açıkta düşüş sürüyor
Türkiye’nin cari işlemler hesabında eylülde 2 milyar 988 milyon dolarlık fazla oluştu. Böylelikle üst üste 4 ay fazla verildi. Ocak-eylül dönemi cari açığı ise 5 milyar 271 milyon dolar olarak hesaplandı. Geçen sene aynı dönemde cari açık, 36 milyar 122 milyon dolardı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB)’nın açıkladığı ödemeler dengesi verilerine göre, Türkiye’nin cari işlemler hesabında eylülde 2 milyar 988 milyon dolarlık fazla oluştu. Böylece, cari işlemler hesabında yaklaşık son 3 yıldır ilk kez üst üste 4 ay fazla verildi. 2024 yılı Ocak-Eylül dönemi cari açığı ise 5 milyar 271 milyon dolar olarak hesaplandı. Geçen yıl aynı dönemde cari açık, 36 milyar 122 milyon dolardı.
DIŞ TİCARET AÇIĞI 3 MİLYAR
Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı, eylülde 3 milyar 113 milyon dolar oldu. Bu dönemde hizmetler dengesi kaynaklı net girişler 7 milyar 390 milyon dolar, seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler de 5 milyar 970 milyon dolar olarak meydana geldi.
Birincil gelir dengesi kaleminde 1 milyar 230 milyon dolar, ikincil gelir dengesi kaleminde de 59 milyon dolarlık net çıkış kaydedildi.
TCMB verilerinde, eylülde doğrudan yatırımlar kaynaklı 649 milyon dolar, portföy yatırımlarında 370 milyon dolarlık net giriş olduğu bildirildi.
Alt kalemler itibarıyla incelendiğinde, yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi piyasasında 83 milyon dolarlık net satış ve devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 1 milyar 725 milyon dolarlık net alış yaptığı görüldü.
Yurt dışındaki tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak; bankalar ve diğer sektörler 1 milyar 854 milyon dolarlık ve 176 milyon dolarlık net borçlanma gerçekleştirirken, genel hükümet 701 milyon dolarlık net geri ödeme gerçekleştirdi. Diğer yatırımlar altında, yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 560 milyon dolarlık net artış kaydetti.
REZERVLER AZALDI
Yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatları, yabancı para cinsinden 182 milyon dolarlık net azalış ve Türk lirası cinsinden 545 milyon dolarlık net artış olmak üzere toplam 363 milyon dolarlık net artış kaydetti.
Bu dönemde yurt dışından sağlanan kredilerle ilgili olarak, bankalar, Genel Hükümet ve diğer sektörler sırasıyla 3 milyar 348 milyon dolarlık, 170 milyon dolarlık ve 1 milyar 256 milyon dolarlık net kullanım gerçekleştirdi.
Resmi rezervlerde bu ay 719 milyon ABD doları net azalış oldu.
SON 33 AYIN EN DÜŞÜĞÜ
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan eylül ayı ödemeler dengesi verilerini sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımla değerlendirdi. Şimşek, yıllık cari açığın geçen ay 10 milyar doların altında gerçekleştiğine işaret ederek, “2023 yılı mayıs ayına göre 46 milyar dolar azalan yıllık cari açık 33 ayın en düşük seviyesine geriledi.” ifadesini kullandı.
Dış finansman konusuna da değinen ve bu alanda güçlü görünümün sürdüğüne dikkati çeken Şimşek, şunları kaydetti:
“Eylülde 2,9 milyar dolar, ilk 9 ayda ise 28 milyar dolar portföy girişi gerçekleşti. Bu dönemde banka ve reel sektörün dış borç çevirme oranları sırasıyla yüzde 166 ve yüzde 138’e ulaştı. Yıllık cari açığın milli gelire oranının üçüncü çeyrekte yüzde 0,8’e gerilemesini ve son çeyrekte de düşüş eğiliminin devam etmesini öngörüyoruz. İyileşen cari denge, azalan dış finansman ihtiyacı ve artan sermaye girişi rezerv birikimine katkı sağlıyor ve makro istikrarı destekliyor.”