Bakkal Amca’nın en son hali! Niyazi KOÇ yazdı

NİYAZİ KOÇ YORUM-HABER

Yıllardır yazılır çizilir, anlatılır hatta her yıl törenlerle esnaflık geleneğinin törenleri olan Ahi Evran Haftası yapılır. Hafta boyunca esnafların bu ülkenin, toplumun bel kemiği olduğu anlatılır. Toplumsal yaşamın bir dinamiği olarak esnafların taşıyıcı klon görevi gördüğü anlatılır…

Esnaflık yok olunca önce bir vergi mükellefini yok ediyorsunuz, mahallenin bekçisini, amcasını, teyzesini daha da kötüsü yoksulun finansörünü yok ediyorsunuz. Giderek mahalle ortamını, barışını yok ediyorsunuz. Ama kimseler dinlemedi veya iyice anlatılamadı ve de bazıları anlamak istemedi…

Esnafın kendi hataları yok mu elbette var. Ama hatanın asıl kaynağı bence esnaf kurum ve kuruluşlarındadır. Esnaf kendisini kalkındırmak, çağdaş hale getirmek, modernize etmek, birleşmek yerine kendi kendilerini bitirdi. Artık her yer AVM her yer devasa  Gross marketler.

Bu yeniden yapılanma önce esnafı ayakta tutan hem üreteni hem de satanı kredilendiren, piyasa dengesini ayakta tutan Toptancıyı aradan kaldırdı. Toptancıların aradan kaldırılmasıyla kırılan dağıtım zincirinde üreticide perakendeci de boşa çıktı. Hem üretici hem de tüketici büyük tekellerin denetiminde bulunan ucuzluk mağazalarının, yaygın zincir marketlerin eline rehin düştü.

Büyük miktarlarda alım yapan  ve önceleri oldukça cazip gözüken ardından da üreticiyi esir alan bu yapı  piyasanın aktörlerini  oyuncak   haline getirdi.Ama  asıl kırılması gereken kanat ise perakendeci esnaf..

Son on yılda büyüyen AVM’ler ve onların lokomotif gücü olan yaygın zincir mağazalar ülkenin her yerini sardı. Her yeni açılan mağaza çok sayıda esnafın kapanmasına neden olmasına rağmen tüm yetkili kurumlar seyretmeye devam ediyor nedense. Neredeyse her caddeye hatta ara sokaklara bile açılan mağazalar çoğalmaya devam ettikçe esnaf da hızla yok olmaya devam ediyor. Perakende pazarında devam eden savaş sonucunda ulusal pazarımızın yabancı tekellerce nasıl yağmalandığını ve esnaf örgütlerinin de buna nasıl seyirci kaldığını görmekteyiz.

Esnaf yok olmaya başlayınca veresiye defterlerini yerini yüksek faiz dilimimin uygulandığı kredi kartları aldı. Esnafın, toptancının devre dışı kalmasıyla üreticiler AVM’lerin ve zincir mağazaların satın alma birimlerinin fasoncusu haline gelmiş durumda.

Ya tüketicinin durumu! Kredi kartları cebindeyken esnafın kapısının önünden bile geçmeyen, onu küçümseyen tüketici ise borç-faiz batağına saplanınca ekmeğini yine bakkaldan alıp borç defterine yazdırmaya başladı. Yani tüketicinin cenazesini  yine esnafa kaldırıyorlar..

Yıllar evvel ülkenin bel kemiği, taşıyıcı klonu olan esnaf şimdilerde ölü gömücüsü olmuş durumda.

Hiç mi insafınız, utanmanız yok?