Biden’a karşı birlik mesajı

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Çin Komünist Partisi’nin (ÇKP) 100. yıl ve Rusya-Çin Dostluk Anlaşması’nın imzalanmasının 20. yıl dönümünü kutlamak amacıyla Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile çevrim içi görüşme yaptı

ORÇUN GÖKTÜRK / HABER-ANALİZ (AYDINLIK GAZETESİ’NDEN ALINMIŞTIR

ABD medyası son günlerde umutsuz bir stratejiyi tartışıyor: Rusya’yı Çin’den koparmak. Batı hegemonyasının çöküşü ile ABD stratejisinin gerçeklikten bu denli uzaklaşması, meseleye rasyonel bakan diplomasi uzmanlarını da şaşırtıyor. Nitekim dün yapılan Xi-Putin görüşmesi, buna meydan okudu. Görüşmenin mesajı netti: “Rus-Çin iş birliğini baltalayamazsınız!”

Kremlin’den yapılan açıklamada, çevrimiçi toplantıda Rusya-Çin Dostluk Anlaşması’nın 20. yıl dönümüne denk geldiği belirtildi. Anlaşma, Çin’in Xi’den önceki lideri Jiang Zemin ve Putin tarafından 2001 yılında imzalanmıştı. Kremlin’in açıklamasında, Xi ve Putin’in görüşmesinde, iki ülke arasındaki mevcut durum ve stratejik ortaklık beklentilerini değerlendirildiği ifade edildi.

Özellikle G-7 ve NATO zirvelerinde Rus-Çin karşıtı kararlara karşı, Xi ve Putin görüşmesi, ikili ilişkileri derinleştirme ve uluslararası istikrarı korumak için birlikte çalışma konusundaki kararlılıklarını gösteriyor.

BATI’NIN UMUTSUZ BEKLENTİSİ: RUSYA’YI ÇİN’DEN KOPARMA PROJESİ

Biden ile Putin arasında 16 Haziran’da gerçekleşen görüşme, ABD-Rusya geriliminin bir nebze olsun hafiflediğini gösterse de kayda değer bir gelişme olmadan sona erdi. Batı medyasında bazı uzmanlar, Biden yönetiminin Rusya-Çin ortaklığını başarılı bir şekilde bölüp bölemeyeceğine dair spekülasyonlar yaparken, iki liderin görüşmesi Çin-Rusya ilişkilerini derinleştirmeye odaklanıyor.

Çinli uzmanlara göre Xi ve Putin görüşmesinin zamanlaması, liderlerin ikili ilişkilere ve üst düzey stratejik ortaklığa büyük önem verdiğini gösteriyor. Çin Sosyal Bilimler Akademisi’ne bağlı Rusya, Doğu Avrupa ve Orta Asya Çalışmaları Enstitüsü’nde araştırma görevlisi Yang Jin, Global Times’a yaptığı değerlendirmede “Putin, Çin-Rusya ilişkilerinin herhangi bir dış baskıdan etkilenmeden ikili ilişkilerin derinleşeceğinin sinyalini veren ÇKP liderine samimi selamlarını gönderiyor.” dedi.

Çin Devlet Konseyi Üyesi ve Dışişleri Bakanı Wang Yi de yakın zamanda yaptığı bir açıklamada, Rusya ile dostluk anlaşmasının son 20 yılda Çin ile Rusya arasında hegemonya peşinde koşmayan, yeni bir tür büyük güç ve çok taraflılık ilişkisini şekillendirdiğini söylemişti. Çinli diplomat, “İki taraf, iyi geçinmenin temel yolu olarak, karşılıklı yarar ve kazan-kazan iş birliğinin temel ilkesi olarak, Çin-Rusya dostluğunu nesilden nesile aktarılacak en değerli şey olarak benimsemiştir ve barışı korumak, Rus-Çin dostluğunun kaçınılmaz uluslararası sorumluluğudur.” diye devam etti.

Çinli uzman Yang Jin, “20 yıl önce anlaşmanın imzalandığı dönemde hem Rusya hem de Çin, karmaşık sorunlarla karşı karşıyaydı. Dünya da öyle. 11 Eylül’den sonra ABD ve Batı, Ortadoğuya müdahaleyi artırdı ve bölgesel kargaşaya neden oldu. Rusya o dönemden beri, NATO’nun Doğu’ya genişlemesi ve Orta ve Doğu Avrupa’daki nüfuzunu genişletme çabasından kaynaklanan, Batı’nın büyük bir baskısıyla karşı karşıya. İki ülke de bu baskıyı el ele vererek kırıyor.” diye konuştu.

Ayrıca Çin de uzun bir zamandır Hong Kong, Sinciang, Tayvan, Tibet, Güney ve Doğu Çin Denizlerinde ABD merkezli Batı’dan gelen tehditlerle karşı karşıya. Bu çerçevede Çin ve Rusya 20 yıl önce karşılıklı dostluk ve iş birliği içeren bu önemli anlaşmayı imzalamıştı.

Bütün bu süreç, Çin-Rusya ilişkilerinin istikrarlı gelişimine katkıda bulundu. Ayrıca Çin ve Rus dostluğu, ABD hegemonyasına karşı uluslararası topluma da alternatif oluşturarak tek kutuplu dünya düzeninin yıkılmasında başat role sahip oldu.