Esnaf, perakende yasası’nın düzenlenmesini istedi: Sermayemiz güler yüzümüz
Küçük esnaf, zincir marketlerle rekabet edemiyor. Vatandaş, her ürünü satan marketleri tercih ediyor. Marketlerin sattığı fiyata ürün alabildiklerini belirten mahalle esnafı ise mahallelerin yeniden şenlenmesini, bunun için de Perakende Yasası’nın düzenlenmesini istiyor
Büyük marketlerle mücadele edemeyen esnaf, haksız rekabetin son bulmasını talep ediyor. Zincir marketlerin, her ürünü satması ve haftanın her günü açık kalması, küçük bakkalları yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bırakıyor. Perakende Yasası’nda yapılacak düzenleme ile iş yeri açılışlarına kural getirilmesini isteyen esnaf, böylece mahalle esnafının yeniden canlanacağını belirtiyor. Bakkallar ve Bayiler Odası İskenderun Şube Başkanı Mustafa Çöloğlu, “Bizim en büyük sermayemiz tatlı dil ve güler yüzümüzdür” diyerek, destek çağrısı yaptı.
‘DESTEĞE İHTİYACIMIZ VAR’
Mustafa Çöloğlu, esnafın pandemi döneminde ciddi sıkıntılar yaşadığını, şu anda vakaların artması nedeniyle yeniden endişe duyduklarını belirtti. Küçük esnafın büyük marketlere karşı zorlu bir mücadele içinde olduğunu ifade eden Çöloğlu, Perakende Yasası’nın bir önce düzenlenmesini istedi.
Faizsiz kredi talebi
Çöloğlu, “Desteğe ihtiyacımız var, verilen desteği yeterli bulmuyoruz. Ayakta kalabilmemiz için faizsiz kredilere ihtiyacımız var. Pandemi nedeniyle Bağ-Kur ertelemeleri yapıldı, bundan muaf tutulmak istiyoruz. Çalışamadık, çalışanlar da yeterli kazanç elde edemediler. Bu paralar bir yıl sonra da olsa ödenecektir. Bununla ilgili bir çalışma yapılmalıdır. Ayrıca Perakende Yasası bir an önce düzenlenmeli” ifadelerini kulandı.
Perakende Yasası içerisinde market ve AVM’lerin çalışma saatlerine düzenleme getirilmesini isteyen Çöloğlu, “Bunlarla mücadele etmek ekonomik anlamda mümkün değil. Marketler büyük sipariş ve spot mallar çıkardıklarından bizlerden çok uygun satış yapıyorlar. Nerdeyse biz onların sattıkları fiyattan ürün alabiliyoruz. Bunlarla mücadele etmemiz için bir düzenleme getirilmelidir. Yani onların aldığı fiyattan bizim esnafımızın da alması gerekir” dedi.
‘ÜRÜNÜN MUHATABI KİMSE O SATSIN’
Zincir marketlerin satacakları ürünlere sınırlama isteyen esnaf, bu marketlerde tütün mamulleri, alkollü içki, mobilya, elektronik ve beyaz eşya, kırtasiye ürünleri, züccaciye, hırdavat, oyuncak, konfeksiyon, hediyelik eşya gibi ürünlerin satışının yasaklanmasını talep ediyor. Tüm ürünleri satan zincir marketlerin 70’ten fazla meslek kolu üzerinde haksız rekabet oluşturduğuna da vurgu yapıyorlar. Çöloğlu, “Bunların bize kârı çok düşük, yükseltilmesi gerekmektedir. Tütün ürünlerini sadece bizim esnafımızın satmasını istiyoruz” dedi. Esnafın ortak görüşü şu: Ürünü sahibi satarsa vatandaşın ayağı esnafa alışır, mahalle esnafı yeniden canlanır ve yeni istihdam olanakları doğar, iş yeri kapanışları ise engellenir. Çöloğlu, son olarak, “Bizim en büyük sermayemiz tatlı dil ve güler yüzümüzdür” diyerek destek istedi.
‘VATANDAŞ YUMURTAYI TEK TEK ALIYOR’
Mustafa Hatay / Tekel Bayii: “Zor ayakta kalıyoruz. Devlet bize pandemi döneminde yardımcı olmadı. Benim karşı tarafımda 4 tane market bulunmaktadır. Bunların bir kısmı tekel maddesi satmaktadır. Ben iki yıl önce bankaya borçlanarak burayı aldım. Aile boyu çalışıyoruz. Dükkân kira, ev kira, elektrik parası ise canımızı yakmaktadır. Yani kira, elektrik, vergi, çalışanı derken nasıl hayatımızı sürdüreceğiz?”
Mehmet Uçar / Bakkal: “Sattığımız her şeye zam geldi, satmakta zorlanıyoruz. Vatandaşın geliri düşük. 30 gram yumurta 1 lira, eskiden vatandaş koli ile alırdı, şimdi tek tek alıyor. Eskiden balı kilo ile alıyorlardı, şimdi alamıyorlar. Vatandaş zorunlu ihtiyaçlara harcıyor.”
Ahmet Sezgin/ Kuruyemişçi: Evi geçindirmekte zorlanıyoruz. Sorunlar gün geçtikçe ağırlaşıyor. Esnafın da artık yüksek sesle düşünmesi gerekiyor.
YASAYLA, HAKSIZ REKABET ORTADAN KALKACAK
Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, Perakende Yasası’nın çıkmasıyla ilgili çok sayıda girişimde bulundu. Palandöken, enflasyona etken olan tekelci anlayışın ve on binlerce iş yeri ile rekabet edemeyen esnafın toplumda önemi olduğuna vurgu yaparak, yasanın getirilerini önerilerini şöyle sıralamıştı:
“Yasayla haksız rekabet ortadan kalkacak. Bizim önerilerimizin hepsi; makul, dünyada uygulanır ve vatandaşın rahat edeceği bir satış sistemi. Sistem ile büyümeyi sağlayacaksın yoksa müteşebbis olmaz, hiç kimse büyüyemez ve tıkanır. 6585 sayılı kanun fonksiyonel amacını yerine getiremiyor. Zincir mağazaların nüfusu 10 bin ve üzerindeki yerleşim yerlerinde açılabilmesini önerdik. Tütünden mobilyaya, elektronik eşyadan hazır giyime kadar tüm satışlar için yasaklama istedik. Zincir mağazaların pazar günleri kapalı olması önerildi. Nüfusu 10 bin ile 20 bin olan belediye sınırları için en fazla iki zincir market açılmalı. Mikro ölçekli işletmelerle zincir marketler arasında en az 500 metre olmalı. Zincir marketler sokaklarda açılmamalı.”