Hatice Güzel, Aşık Hüseyin Topal’ı yazdı!
Kahramanmaraş Andırın ilçesi ve çevresinde, kaybolmaya yüz tutmuş âşıklık ve ozanlık geleneğinin temsilcisi ve kültür elçisi Âşık Hüseyin Topal ile ilgili yapmış olduğumuz bu çalışmada, ulaşabildiğimiz kaynaklardan elde ettiğimiz ve derlediğimiz bilgileri, geçmiş ile gelecek arasında bir kültür köprüsü vazifesi görmesi ümidi ve dileğiyle kitap haline getirdik.
Âşık Hüseyin Topal’ın türkü ve şiirlerinin kaybolması ve unutulması kültürümüz için elbette ki yitik bir hazine değerindedir. Türkülerinde yaşadığı dönemin ekonomik zorlukları ve toplumun ahlak ve kültür yozlaşmasına dikkat çekmiştir.
Çalışmamız, Âşık Hüseyin Topal ile ilgili ilk yazılı eserdir. Müteakip çalışmalar için kaynak olmasını ümit ediyorum. Çalışmamızda geçmiş yıllara ait ses kayıtları, arkadaş ve yakınlarından dinlediğimiz anekdotlara yer verilmiştir. Yine eserlerinin hikâyelerini Âşık Hüseyin Topal’ın kendi ses kayıtlarından faydalandım.
Eserlerini, çoğunlukla doğaçlama şeklinde dile getirmiş, zaman zaman da yaşadığı dönemin ses kayıt CD’lerine aktarmıştır. Maalesef ki bu ses kayıtlarının çok azına ulaşabildik. Birçok kişide ses kayıtlarının olduğu bilgisine vakıf olmamıza rağmen, eserlerini deşifre etme noktasındaki zorlukları aşamadık. Kaynakların kısıtlı olması ve yazılı bir kaynağın bulunmaması, çalışmamızı zorlaştırmıştır.
Âşık Hüseyin Topal, eserlerinde yaşadığı bölgenin ağzını kullanmıştır. Şiirlerinde, aşk, sevda, kahramanlık ve ayrılık temalarına yer vermiş, “Âşık Hüseyin” mahlasını kullanmıştır. Türkü ve şiirlerinde, Karacaoğlan, Dadaloğlu, Sümmeli Bey gibi âşıklık ve ozanlık geleneğinin öncü isimlerinin izlerine rastlıyoruz.
Bu çalışmayı yaparken, katkılarından dolayı, Âşık Hüseyin Topal’ın çocukları Ali ve Harun Topal başta olmak üzere, ses kayıtlarının bulunduğu CD’leri uzun yıllar muhafaza ederek günümüze gelmesini sağlayan Mehmet Erkoçak Bey’e, Abdullah Topal (Âşık Maraşî) Bey’e, Bekir Dağsever Bey’e, Mahmut Eynallı Âşık Ozan Duranoğlu) Bey’e, Varenli Dursun Özdemir Bey’e, Kemal Çalık Bey’e, Âşık Hüseyin Topal’ın yeğenleri; Mustafa İsaoğlu ve kardeşi Muhammet İsaoğlu’na;
Kızık köyünden; İbrahim Şahin Bey’e, Zekiye Yünlü Hanım’a, Cihangir ve Ali Yünlü beylere, Mustafa Özdemir (Garagöz) Bey’e, Halk Ozanı-Müzisyen-Şair Ata Canani Bey’e, İsmail Arslan, Hikmet Eynallı, Salih Köse ve Mustafa Karabeyazıt beylere, Salih Yoldaş ve Nurettin Eynallı beylere ve tüm “Topal” ailesine teşekkür ediyorum.
HATİCE GÜZEL
Kahramanmaraş’ın Andırın ilçesinde doğdu. Eskişehir Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü mezunudur. Halen İstanbul Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Çocuk Gelişimi bölümünde eğitimine devam ediyor; iki çocuk annesi olan yazar, Kahramanmaraş’ta ikamet etmektedir.
Şiir, deneme, öyküleri ve yazıları, Alkış, Edebiyatın Başkenti dergilerinde ve Maraş Fısıltı Haber sitesinde yayımlandı; hâlihazırda Düşeyaz Edebiyat Dergisi ve Adana Muhalif Haber Sitesi’nde yazmaktadır.
Yazılarında toplumun kültürel dokusuna dikkat eden yazar, şiirlerinde daha çok hasret, umut, sevgi ve aşk gibi temaları işlemektedir.
Instagram: @guzelhtce
Facebook: @Hatice Güzel
Yayımlanmış Kitapları:
Karanlıktaki Çığlık (Öykü-2021)
Bedel (Hikâye-2022)
Ciğerimin Sızısı (Deneme-2023)
Âşık Hüseyin Topal (Biyografi-2024)