İşverenler de fedakarlık yapsın

İhracat gelirlerindeki artış şirketlerin kazançlarını artırdı. Döviz ve enflasyon etkisiyle bankaların kazançları hızlı yükseldi. Birçok firmanın temmuzu beklemeden çalışanlarına ara zam yaptığı bildiriliyor. Hükümet, firmalara ‘kazançlarınızı çalışanlarınızla paylaşın’ mesajı veriyor

RECEP ERÇİN

Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Kimse bizden şunu beklemesin, bu iktidar faizi artırmayacaktır, tam aksine biz faizi düşürmeye devam edeceğiz. Ülkemizde teknik olarak bir enflasyon değil, hayat pahalılığı vardır.” dedi. Bu açıklama ile yükselen enflasyonun, Batılı ülkelerde olduğu gibi faiz artırarak, önüne geçilmeyeceği bir kere daha tescil edildi. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati de hafta sonu AK Parti toplantısında yaptığı konuşmada enflasyona rağmen istihdamı önceleyerek büyümeden taviz vermediklerini belirtmişti. Cumhurbaşkanı da Bakan Nebati’nin bu söylemine destek vermiş oldu. İş dünyasındaki bazı kesimler ise farklı düşünüyor. Dünya Gazetesi’nde yer alan habere göre, Ege Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (ESİAD) tarafından düzenlenen zirvenin açılışında konuşan TÜSİAD Başkanı Orhan Turan, Ukrayna krizi sonrası oluşan duruma dikkat çekerek, enflasyonla mücadelenin gerekirse büyümeden taviz verilerek yapılması gerektiğini kaydetti. Bu durum 2010’lardaki gaz-fren tartışmalarını hatırlattı.

HAZİNE’DEN ‘ADIM ATILACAK’ MESAJI

Erdoğan’ın düşük faizle ihracat, üretim istihdam odaklı politikalara devam edeceklerini açıklamasının ardından TL’de değer kaybı yaşandı. Dolar dün gün içerisinde lira karşısında yüzde 1 civarında değerlendi. Piyasada işlem gören iki yıllık tahvilin faizi yüzde 26’ya dayandı. Döviz fiyatlarındaki artışa paralel olarak petrol fiyatının da yüksek seyretmesi akaryakıtta yeni zam sinyallerinin gelmesine neden oldu. Her ne kadar mayıs ayında aylık enflasyon yüzde 3’ün altında kalsa da haziran başında yapılan enerji zamları ve kur artışının sürüyor olması yüzünden yine aylık yüzde 5’lik oranlar görülebilir. Bu durumda yıl ortasında çalışanların korunması için ilave maaş zamlarının yapılması gündeme geldi. Hazine ve Maliye Bakanı Dr. Nebati de Twitter’dan yayınladığı mesajında, “Ekonomi politikalarımızın tasarlanma aşamasında asla göz ardı etmediğimiz temel konulardan biri de dar ve sabit gelirli vatandaşlarımızın gelir düzeyini artırmak, refah seviyesini yükseltmek ve bu doğrultuda gerekli uygulamalarla tedbirleri ivedi bir şekilde hayata geçirmektir. Bu kapsamda, dar ve sabit gelirli vatandaşlarımızı korumak amacıyla sosyal desteklerden vergi indirimlerine, tarımsal desteklerden enerji sübvansiyonlarına kadar gerekli tüm tedbirleri alarak vatandaşlarımızın gelir düzeyini ve refah seviyesini korumayı önceliklendirdik.

Uyguladığımız politikalar ile artan enflasyon karşısında özellikle gelir seviyesi düşük vatandaşlarımızın alım gücünü korumak için yoğun çaba sarf ediyoruz.” dedi.

ENFLASYON KADAR ZAMLAR BAŞLADI

Fakat dar gelirlilere sübvansiyon dışında neler yapılacağı net olarak belli değil. Örneğin asgari ücrette bir ara zam gündeme gelecek mi? Buna TÜSİAD’ın başında olduğu belli işveren dernekleri destek verse de Türkiye İşverenler Sendikası ve TOBB’un daha temkinli durduğu biliniyor. Hükümet tarafından da yasal dayanak hatırlatılarak asgari ücrette ara zammın gündemde olmadığı ifade ediliyor. İhracatçı çevreler ise ara zamları çoktan başladı. Geçen gün yayınlanan haberimizde EVSİD Başkanı Talha Özger’in açıklamalarına yer vermiş ve bünyelerindeki firmaların temmuz gelmeden zam yaptıklarını aktarmıştık. Yine dün bir basın toplantısında gazetecilerin soruları üzerine Türkiye’nin önde gelen sanayi gruplarından Kale çatısı altındaki Kalekim’in yetkilileri, “Herkes kendi çalışanını koruyacak. Elimizden geleni yapıyoruz. Ara zam yapıyoruz. Hiçkimse enflasyonu istemiyor. Ama Avrupa Merkez Bankası Başkanı bile biraz sonra faizi artırırız diyerek, büyüme ile arasında denge kurmaya çalışıyor. Mayısta zamların bir kısmını verdik. Temmuzda da vereceğiz dedik. Enflasyonu karşılayacak kadar yaptık.” bilgisini verdiler.

Korkmaz Yönetim Kurulu Üyesi Kerim Korkmaz’a dün düzenlenen toplantıda ara zam konusunu sorduğumuzda şunları söyledi: “Çalışma Bakanlığı açıklama yaptı. Asgari ücret senede bir yapılır kanunen dedi. Firma olarak biz bir fark verilmesi ve devletin öncülüğünde verilmesi iyi olacaktır görüşündeyiz. Rakipler yapmadığında siz yaptığınız zaman rekabetçi olamazsınız. Haziran ayını görüp. Temmuzda bir bakacağız. Ama sıkıntı var.” ifadelerini kullandı.

KİRALARA ARA ZAM GELİYOR

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye’nin en büyük 500 sanayi kuruluşunu açıkladı. Buna göre 2021’de devlerin faaliyet kârı yüzde 139 oranında artarak 342 milyar liraya çıktı. Bankacılık sektörün de kârı da nisanda bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 707.8 artışla 34.9 milyar TL oldu. Bankacılık sektörünün 2021’in yılın ilk dört ayında 20.7 milyar lira olan toplam net kârı bu yılın aynı döneminde 98.2 milyar liraya yükseldi. Bu anlamda finans sektörünün de sanayi sektörünün de çalışanları ile kazançlarını paylaşmaları yönünde bir kamuoyu baskısı oluşuyor. Öte yandan artan fiyatlar karşısında ev ve ofis kiralarına ara zamlar yapıldığı bilgisi geldi. Özellikle kira geliri ile geçinen mülk sahipleri kiracılarından ara zam talep etmeye başladı. Kiralık işletmeler için de bu durumun gündeme geldiği işveren çevrelerince dile getiriliyor. (Kaynak: Aydınlık)