Üretici-market farkı 8 kat!

TZOB Genel Başkanı Bayraktar, ağustos ayında üretici ile market arasındaki fiyat farkının en fazla yüzde 719,5 ile elmada görüldüğünü bildirdi. Bayraktar, tarım sektörünün Nisan-Haziran aylarını kapsayan 2.çeyrekte yüzde 2,9 küçüldüğüne dikkat çektiA+ A-

(Aydınlık’tan alınmıştır)

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, üretici ile market arasındaki fiyat farklılıklarını ve girdi fiyatlarını değerlendirdi. Bayraktar, ağustos ayında üretici ile market arasındaki fiyat farkının en fazla yüzde 719,5 ile elmada görüldüğünü belirterek, açıklamasını şöyle sürdürdü:

“Üreticide 2 lira olan elma 16 lira 39 kuruşa, 2 lira 34 kuruş olan marul 9 lira 73 kuruşa, 14 lira 50 kuruş olan kuru üzüm 49 lira 30 kuruşa, 6 lira 50 kuruş olan limon 21 lira 45 kuruşa, 4 lira 14 kuruş olan sivri biber 12 lira 79 kuruşa markette satıldı.”

36 ÜRÜNÜN 18’İNDE ARTIŞ

Ağustos ayında markette 36 ürünün 18’inde fiyat artışı, 17’sinde fiyat azalışı görüldüğünü belirten Bayraktar, “Bir ürünün fiyatı değişmedi. Markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 29,8 ile yeşil soğan oldu. Yeşil soğandaki fiyat artışını yüzde 18,1 ile Antep fıstığı, yüzde 17 ile ıspanak, yüzde 13,7 ile marul, yüzde 12,2 ile kuru üzüm, yüzde 9,1 ile fındık(iç), yüzde 9 ile toz şeker takip etti. Markette fiyatı en fazla azalan ürün ise yüzde 46,7 ile domates oldu. Domatesteki fiyat düşüşünü yüzde 24,4 ile sivri biber, yüzde 16 ile patlıcan, yüzde 13,8 ile tavuk eti, yüzde 11,5 ile kuru kayısı izledi.” dedi.

ÜRETİCİDE MERCİMEK YÜKSELDİ

Üreticide fiyatında en fazla düşen ürünün, yüzde 55,2 ile sivri biber olduğunu dile getiren Bayraktar, “Sivri biberdeki fiyat düşüşünü yüzde 51,9 ile limon, yüzde 51 ile domates, yüzde 24,9 ile patates, yüzde 24,2ile kabak, yüzde 12,9 ile patlıcan, yüzde 10,3 ile salatalık, yüzde 10,2 ile kuru soğan izledi. Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 87,7 ile yeşil mercimekte görüldü. Yeşil mercimekteki fiyat artışını yüzde 73,5ile nohut, yüzde 56,3 ile kuru incir, yüzde 47,4 ile yeşil soğan, yüzde 38,8 ile maydanoz, yüzde 25 ile Antep fıstığı, yüzde 12,3 ile marul, yüzde 11,9 ile fındık (iç), yüzde 10 ile kuru kayısı, yüzde 9 ile yumurta, yüzde 6,7 ile zeytinyağı, yüzde 5,3 ile kırmızı mercimek takip etti” şeklinde konuştu.

MALİYETLER DÜŞMEDEN UCUZ GIDA MÜMKÜN DEĞİL

 “Üretici maliyetleri düşürmeden tüketicilerin de ucuz gıdaya erişmesi mümkün değildir” mesajı veren Bayraktar, şunları kaydetti: “Türkiye İstatistik Kurumu’nun Haziran ayı için yayımladığı Girdi Fiyat Endeksi’nde yer alan mazot, gübre, elektrik, tohum, ilaç ve yem fiyat endeksleri önemli ölçüde artışlar gösterdi. Bu artışlar, bu ayda yüzde 149’u bulan üretici fiyat artışlarının sebebine işaret ediyor. Çünkü TÜİK verilerinde yer alan gübre endeksindeki artış yüzde 234’ü, mazot endeksindeki artış yüzde 282’yi buluyor. Girdi fiyatlarının yüksekliği tüketicileri yüksek fiyattan ürün tüketmek zorunda bırakıyor. Bu da daha yüksek enflasyon olarak geri dönüyor. Üreticilerimizin maliyetlerini düşürmeden tüketicilerin de ucuz gıdaya ulaşması mümkün değildir.”

Tarımsal maliyetlerdeki artışlar, tarımsal üretici fiyatlarındaki artışların çok üzerinde artmaya devam ettiğine işaret eden Bayraktar, “Bu durum çiftçilerimizin gelirlerinin düşmesine sebep olmaktadır ve sürdürülebilir değildir. Bunu tersine çevirmek zorundayız” ifadelerini kullandı.

GÜBRE VE ELEKTRİK FİYATLARI FIRLADI

Geçen yılın ağustos ayına göre ise son bir yılda, üre gübresinin yüzde 187, 20.20.0 kompoze gübresi yüzde 178, DAP gübresi yüzde 172, kalsiyum amonyum nitrat gübresi yüzde 170, amonyum sülfat gübresi yüzde 147 oranında arttığına değinen Bayraktar, şunları söyledi: “Mazot fiyatı aylık olarak yüzde 9,3, son bir yıla göre ise yüzde 266 oranında arttı. Besi yemi ağustos ayında temmuz ayına göre yüzde 2,3 artarken, süt yemi yüzde 0,3 oranında azaldı. Son bir yılda besi yemi yüzde 121,6, süt yemi ise yüzde 122,5 oranında arttı. Elektrik fiyatları son bir yılda yüzde 99,7 oranında arttı. Zirai ilaç fiyatları ise yıllık bazda yüzde 200’e varan oranlarda artış gösterdi.”

SANAYİCİ VE ÜRETİCİ AYNI GEMİDE

“Girdi fiyatlarının yüksekliği tarımsal büyümeyi de olumsuz etkiliyor. Tarım sektörü, Nisan-Haziran aylarını kapsayan 2.çeyrekte yüzde 2,9 küçüldü. Bu çeyrekte hasat edilen tarımsal ürünlerde kullanılan girdilerin fiyatlarındaki önemli artışlardan dolayı ekiliş alanlarındaki azalma ve yetersiz girdi kullanımının getirdiği üretim düşüşü tarımsal büyümede gerilemenin ana faktörü oldu. Gübre firmalarının kârları incelendiğinde, 2021 yılında elde ettikleri tüm kârı 2022’nin ilk 6 ayında yaptıkları görülüyor. Hükümetimizden isteğimiz; bu firmaların üreticilerimize tekrar zarar vermesinin önüne geçilmesi için gerekli tedbirleri almasıdır. Tarıma girdi temin eden gübre, zirai ilaç, yem sanayicileri ile tarımsal ürün kullanan gıda sanayicileri ve zincir marketleri, sektörde aynı geminin içinde olduğunun farkına varmalıdır.”