Vatandaş ve bakkalı!.. / Editör’den
Her şey mahalle bakkalının modası geçmiş bulunup,yerine büyük reyonlu ,büyük metrekareli marketlerin açılması ile başladı
Bu durumda bakkalların ve bakkal örgütlerinin bugüne kadar ki ihmallerinin payı olsa da ,ortadaki manzara sadece bir ihmalin değil sistemli bir değişimin parçasıydı.
Bakkallar kısıtlı ve yetersiz sermayeleriyle,veresiye vererek vatandaşıı finanse ederken karşılarına 5 yıl vergi muafiyeti olan, toplu ve yüksek miktarda alımlarıyla kazanan dev marketler karşılarına dikildi.
Gecelik repo faizlerinin çok yüksek olduğu dönemlerde, bu vergi muafiyeti rüzgarını da arkasına alan dev marketler ,ölçek ekonomisiyle de ucuza ürün alıp zararına sattılar ve kasada toplanan paraları da gecelik repoda defalarca katladılar.
Ticaret yapsalardı bu kadar büyük kazançlar elde edemezlerdi.
Bu öyle bir operasyon ki ,öyle bir değişim ki bakkallar ile başlayan AVM’ler ile büyüyen ve her açılan AVM’nin 60’dan fazla iş kolunu etkileyerek kepenkleri indirmesini ibretle izledik ve izliyoruz.
Yılan ve yalan hikayesine dönen Perakende yasası bir türlü çıkartılamadı bugüne kadar.
Artık yasa çıksa ne olur çıkmazsa ne olur.Her yer AVM denilen yerler ile dolduruldu, yeni yeni imar rantları oluşturuldu.
AVM’ler sadece büyük şehirler ile yetinmediler.Anadolu’ya da yayıldılar.Kendi esnafını bile ayakta zor tutan Anadolu şehirleri AVM’lerin gelmesi ile birlikte kendi esnafını tek tek kaybetti.
İşlerini kaybedenler bu AVM’lerde işçi olarak bile iş bulamaz hale geldiler.
Son yapılan değerlendirmeye göre de Perakende sektörünün büyüklüğü kat be kat artmış durumda.
Açıklanan raporda ayrıca süpermarket ve AVM’lerde kredi kartları ve para kartlar ile yapılan alışverişin son beş yılda yüzde 154 büyüdüğü ve 2013 yılında da 34 milyar dolarlık seviyeye ulaşmış olduğu açıklandı.
Yani veresiyeden kredi kartına terfi eden, ama geliri ARTMAYAN ve gittikçe yoksullaşan,sahte refah içinde yaşayan/yaşatılan halkımız hesapsızca borçlandı/borçlandırıldı.
Buna mağaza kartları ve taksitlerini de eklerseniz batağın boyutlarını daha da net görebilirsiniz.
AVM’ler ile büyütülen tüketim ekonomisi sonucunda ekonomi de tüketerek büyütülmüş durumdadır.
Bu temel üzerine kurulan büyüme politikası ile bugün Türkiye büyük bir felaketin eşiğine getirilmiştir.
Felaketin eşiğinde olduğumuz sadece kredi kartı borcunu ödemeyenlerde son 18 ayın rekorunun kırılması bile önemli göstergedir.
Öte yandan marketle başlıyan AVM’ler ile devam eden ve hesapsızca yapılan gayrimenkul,inşaat projeleri ile toprağa gömülen milyon dolarlar Türkiye’nin açmazıdır.
Çok yakınlarda da tıpkı 2001 krizindeki gibi otoyollarda gezen hacizli otomobiller misali,hacizli evler,hacizli işyerleri olayını yeniden yaşamak kaçınılmaz hale gelecektir.
Türkiye büyük şehirlerinden başlamak üzere hızla cansız,ruhsuz,heyacansız bir hale gelmeye başlamaktadır.
Öyle ki toprağın altına milyon dolarlar gömmüş, gelirinden kat be kat fazlasını harcamış kredi kartlarına,kredilere mahkum edilmiş ve karşılığı olmayan parayı kullanmanın sonuçlarını da katlanacaktır.
Her şey mahalle bakkalını kaybetmekle başlamıştı!.